Andrzej Szybiak

Dyscyplina: matematyka. Specjalność: geometria różniczkowa.

Urodził się 25 października 1931 r. w Lublińcu w obecnym województwie śląskim w rodzinie inteligencji pracującej. Studiował matematykę na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W 1955 r. uzyskał stopień magistra matematyki na podstawie pracy z zakresu geometrii różniczkowej. Od 1 października 1954 do 31 października 1955 pracował w Uniwersytecie Jagiellońskim na stanowisku asystenta. W okresie od listopada 1955 do października 1958 był aspirantem, a od listopada 1958 do września 1967 – adiunktem w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk (pracownia w Krakowie). Od października 1958 do lutego 1961 pracował także w wymiarze ½ etatu na stanowisku adiunkta w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W 1958 r. został laureatem nagrody Polskiego Towarzystwa Matematycznego dla młodych matematyków. Stopień doktora nauk matematycznych uzyskał w 1959 r. w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk w Warszawie na podstawie rozprawy Investigation of some measures and sequences related to the extreme points, której promotorem był prof. Franciszek L e j a¹  z Uniwersytetu Jagiellońskiego. W r. ak. 1963/64 przez okres ½ roku przebywał na stażu naukowym na Wydziale Mechaniczno-Matematycznym Uniwersytetu Moskiewskiego. W 1967 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego w zakresie nauk matematycznych w Instytucie Matematycznym PAN w Warszawie na podstawie rozprawy Covariant differentiation of geometric objects.

W okresie od 1 października 1967 do 30 września 1972 pracował na umowie-zleceniu w Katedrze Matematyki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Prowadził tu seminaria magisterskie z geometrii różniczkowej oraz wykłady monograficzne na studiach zaocznych. W latach 1972–1980 pracował w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 1980 do 1982 pracował na Uniwersytecie w Tlemcen w Algierii. W 1982 r. wyjechał wraz z rodziną do Kanady. W 2001 r. przeszedł na emeryturę.

Specjalizował się w zakresie geometrii różniczkowej i geometrii nieeuklidesowej. Opublikował ponad 40 prac z zakresu matematyki, 4 artykuły popularnonaukowe, 3 skrypty akademickie i szereg artykułów prasowych o wkładzie polskich matematyków – kryptologów w złamanie niemieckich szyfrów maszynowych przed i w czasie drugiej wojny światowej.

W 1971 r. zorganizował Oddział Rzeszowski Polskiego Towarzystwa Matematycznego (PTM). Był pierwszym prezesem towarzystwa w latach 1971–1973. Od 1966 do 1980 był członkiem PTM. Należał również do Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.

Był bardzo wymagający zarówno w stosunku do samego siebie, jak również w stosunku do współpracowników i studentów. Oddany własnej rodzinie. Dla polepszenia warunków bytowania i umożliwienia swoim dzieciom lepszego startu w dorosłe życie wyjechał na początku lat 80. ubiegłego stulecia za granicę, najpierw do Algierii, potem Kanady, gdzie spędził ostatnie chwile swojego życia.

Wolny  czas  przeznaczał na turystykę,  kempingowanie i fotografię. Interesował się także  arytmetyką kalendarzy „starego świata”, głównie zapisami liczb w systemie dwudziestkowym używanym przez Majów. Przygotował maszynopis artykułu na ten temat. Próbował go opublikować najpierw w czasopiśmie dla nauczycieli „Matematyka”, a następnie w czasopiśmie dla młodzieży „Delta”.

Zmarł 18 czerwca 2005 r. w Waterloo, Kanada. Został pochowany na miejscowym cmentarzu. 

_____________________________________________

¹Franciszek Leja (1885–1979) – polski matematyk, jeden z czołowych przedstawicieli krakowskiej szkoły matematycznej, profesor UJ.

Źródło:

• Zasoby internetowe i informacje prywatne.

A. Prace naukowo-badawcze

1.  Derivation equations of second-order Grassmannians. (Russian) Izv. Vyssh. Uchebn. Zaved. Mat. 1998, no. 6, 87--95; translation in Russian Math. (Iz. VUZ) 42 (1998), no. 6, 80-87. 
2.  Frame bundles over the flag spaces. I. An. Univ. Timicsoara Ser. Stiin t. Mat. 23 (1985), no. 1-2, 70-89. 
3.  Invariant connections of higher order on homogeneous spaces.Ann. Univ. Marie Curie-Skłodowska Sect. A 33 (1979), 141-155 (1981) (wspólna z W. M o z g a w ą) 
4. Grassmannians of higher order and equations of moving frame. An. Sti. Univ. "Al. I. Cuza" Sec t. I a Mat. (N.S.) 22 (1976), no. 2, 201-212.
5. A model of hyperbolic stereometry based on the algebra of quaternions.Colloq. Math. 32 (1975), no. 2, 277-284.
6. Grassmannian connections. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska Sect. A 28 (1974), 105-114 (1976).
7. Intrinsic construction of the metric in the model of Poincaré of hyperbolic planimetry.Comment. Math. Prace Mat. 17 (1973/74), 481-487.
8. Cross-ratio in Grassmann spaces. Collection of articles dedicated to Stanisław Gołąb on his 70th birthday, I. Demonstratio Math. 6 (1973), 367-371.
9. A contribution to the connection of V. Hlavaty.Ann. Polon. Math. 28 (1973), 141-151.
10. On the theorem of Meusnier in Weyl spaces.Ann. Polon. Math. 28 (1973), 189-194 (wspólna z T r á n d i n h – V i é n).
11. Canonical form on a groupoid related to regular prolongations of Lie groups.Collection of articles commemorating Władysław Ślebodziński. Colloq. Math. 26 (1972), 229-239.
12. Center-projective connections. Czechoslovak Math. J. 21(96) (1971), 99-108.
13. Structure of spaces with centro-projective connection. (Russian) Ukrain. Geometr. Sb. No. 7 (1969), 172-179, 187 (1970).
14. Generalized tangent bundles. Bull. Acad. Polon. Sci. Sér. Sci. Math. Astronom. Phys. 17 (1969), 289-297.
15. Powierzchnie ogniskowe zwierciadła stożkowego. Zeszyty Nauk. AGH w Krakowie, Geodezja, z. 11, Nr 195 (1968), 53-66 (wspólna z J. J a c h i m s k i m).
16. Lowering the class of a geometric object.(Russian) Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiello. Prace Mat. No. 12 (1968), 61-65.
17. Covariant differentiation of geometric objects.Rozprawy Matematyczne 56 (1967), 1-41 (rozprawa habilitacyjna).
18. The reduction of exterior forms.(Russian) Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiello. Prace Mat. Zeszyt 11 (1966), 101-104.
19. Covariant differentiation of geometric objects.Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiello. Prace Mat. Zeszyt 11 (1966), 89-100.
20. On the Lie derivative of geometric objects from the point of view of functional equations.Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiello. Prace Mat. Zeszyt 11 (1966), 85-88.
21. Algebras of Penzov's objects on two-dimensional manifold.(Russian) Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiello. Prace Mat. No. 10 (1965), 93-96.
22. On the general connections and continuity of the operator Nabla.Bull. Acad. Polon. Sci. Sér. Sci. Math. Astronom. Phys. 13 (1965), 665-667.
23. On prolongation of fibre structures and connections of higher order.Bull. Acad. Polon. Sci. Sér. Sci. Math. Astronom. Phys. 13 (1965), 661-664.
24. On the behaviour of the curvature lines in the neighbourhood of an isolated ombilic point. Ann. Polon. Math. 15 (1964), 43-55.
25. A certain geometric interpretation of the Cauchy-Riemann equation. (Russian) Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiello. Prace Mat. No. 9 (1963), 87-88
26. Covariant derivative of geometric objects. Bull. Acad. Polon. Sci. Sér. Sci. Math. Astronom. Phys. 11 (1963), 751-755.
27. Covariant derivative of geometric objects of the first class. Bull. Acad. Polon. Sci. Sér. Sci. Math. Astronom. Phys. 11 (1963), 687-690.
28. On a formulation of the main problem in the theory of generalized potentials. (Russian) Ann. Polon. Math. 13 (1963), 57-65.
29. Investigation of some measures and sequences related to the extreme points. Ann. Polon. Math. 10 (1961), 279-291 (praca doktorska).
30. On a problem of P. Erdös concerning the distribution of the zeros of polynomials. Ann. Polon. Math. 7 (1960), 305-308.
31. On the density of the equilibrium distributions of plane sets. Ann. Polon. Math. 6 (1959/1960), 41-49.
32. Construction et étude de la solution fondamentale de l'équation lineaire parabolique aux coefficients non bornés. (French) 959 Symposium on the numerical treatment of partial differential equations with real characteristics: Proceedings of the Rome Symposium (28-29-30 January 1959) organized by the Provisional International Computation Centre pp. 32-36 Libreria Eredi Virgilio Veschi, Rome (wspólna z M. K r z y ż a ń s k i m).
33. On the asymptotic behaviour of the solutions of the equation u - ∂u/∂t + c(x)u = 0. Bull. Acad. Polon. Sci. Sér. Sci. Math. Astr. Phys. 7, No 4 (1958), 183-186 (unbound insert).
34. 34. On some constants related to the generalized potentials. Ann. Polon. Math. 6 (1959), 265-268.
35. O asymptotycznym zachowaniu się całki Fouriera-Poissona, Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiello. Prace Mat. No. 18 (1958), 47-50.
36. Some properties of plane sets with positive transfinite diameter. Ann. Polon. Math. 3 (1956), 19-28.

B. Skrypty i inne materiały

1. Przedmowa do książki L. Gralewskiego: Złamanie Enigmy. Historia Mariana Rejewskiego, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2006, s. 9-14.
   
   
    
2. Złamali coś, co miało być nie do złamania. Prelekcja wygłoszona na spotkaniu Oddziału SIP Kitchener, Stowarzyszenie Inżynierów Polskich w Kanadzie, Zeszyt Nr 1, Kanada 2002.
3. Tajemnice glinianych tabliczek, Głos Polski, Nr 7, 13-19 lutego 2001, s. 14-15.
4. Misjonarze i abecadła, Pomyśl, Nr 35, lipiec 2000, Kitchener, Kanada, s. 30.
5. Turek by się uśmiał a Grek by się obruszył, czyli rzecz o kawie, Pomyśl, Nr 33, maj 2000, Kitchener, Kanada, s. 26.
6. Litery i liczby, Pomyśl, Nr 33, maj 2000, Kitchener, Kanada, s. 15, 27.
7. Litery i liczby, Pomyśl, Nr 32, kwiecień 2000, Kitchener, Kanada, s. 26.
8. Czego się można doczytać w pisaniu starożytnych Majów, Pomyśl, Nr 26, październik 1999, Kitchener, Kanada, s. 9.
9. ENIGMA, zagadka, która doprowadziła do zbudowania pierwszego komputera elektronicznego,Pomyśl, Nr 23, maj 1998 Kitchener, Kanada, s. 18-19.
10. ENIGMA, zagadka, która doprowadziła do zbudowania pierwszego komputera elektronicznego, Pomyśl, Nr 22, kwiecień 1998, Kitchener, Kanada, s. 18.
11. Wykłady z geometrii rozmaitości, UMCS, Lublin 1976.
12. Grupy transformacji, Wyd. Naukowe WSP, Rzeszów 1973.
13. Wstęp do geometrii różniczkowej i nieeuklidesowej (skrypt), Wyd. Naukowe WSP, Kraków 1969.
    
       

Opracował: Zbigniew Suraj